Absolwenci IV Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza mieli powody do wspólnego świętowania. Ich szkoła liczy sobie 160 lat i z tego tytułu obchodziła jubileusz.
W minioną sobotę, 24 września w najstarszym częstochowskim liceum odbyła się uroczysta akademia, na którą zaproszono parlamentarzystów, władze miasta, radnych, przedstawicieli kuratorium i nauczycielskich związków, dyrektorów innych liceów oraz nauczycieli-emerytów. Chętni mogli zwiedzić szkolne muzeum, a absolwenci i nauczyciele spotkać się w klasach. Nie zabrakło nawet maturzystów z lat 50.
Wszystkim gościom dedykowany był występ muzyczny uczniów IV LO „Śladami twórczości Henryka Sienkiewicza”. Po części artystycznej nadszedł czas wspomnień. Na korytarzach goście oglądali wystawy fotograficzne, a w salach lekcyjnych czekał na nich specjalnie przygotowany przez uczniów poczęstunek. Wieczorem część osób wybrała się na Bal Absolwentów.
W godzinach porannych delegacje absolwentów wraz z dyrektor Jadwigą Sipą złożyły kwiaty pod pomnikiem Patrona Szkoły oraz tablicami pamiątkowymi i posągami byłych nauczycieli i absolwentów. Wiązanki kwiatów złożyli również senator Wojciech Konieczny i radna Małgorzata Iżyńska.
IV Liceum Ogólnokształcące zajmuje budynek przy al. Najświętszej Maryi Panny 56, wzniesiony przez zakon sióstr Mariawitek jako klasztor wraz z kościołem. Mariawitki zamierzały również zorganizować w nim niewielką szkołę dla biednych panien. We wrześniu 1859 r. rozpoczęła się budowa gmachu, już w początkach października 1862 r. wprowadziły się do niego siostry, a następnie rozpoczęła działalność szkoła dla dziewcząt.
Po upadku powstania styczniowego w 1863 r. władze carskie postanowiły o kasacie zakonów oraz przejęciu przez państwo ich majątków. Od tego czasu kościół wraz z klasztorem znalazły się w dyspozycji Naczelnika Powiatu Częstochowskiego.
Równolegle w styczniu 1862 r. uchwalono ustawę reformującą oświatę Królestwa Polskiego, która pozwoliła na utworzenie nowych szkół z polskim językiem wykładowym. W Częstochowie utworzono pięcioklasową Szkołę Powiatową Specjalną, której siedzibą był budynek poklasztorny przy kościele św. Jakuba. Jednak po kasacie zakonu Mariawitek w 1865 r. otrzymała do dyspozycji zachodnie skrzydło obecnego budynku, dzięki czemu od stycznia 1865 zajęcia rozpoczęły się już w nowych salach.
Mieszkańcy miasta starali się o przekształcenie Szkoły Powiatowej Specjalnej w gimnazjum klasyczne, w 1867 utworzono w mieście Częstochowskie Mieszane Progimnazjum Klasyczne (co ciekawe także dla zajęć z języka polskiego, które były zarazem przedmiotem fakultatywnym), a od 1869 r. Częstochowskie Męskie Progimnazjum Klasyczne. W kolejnych latach wymuszono na władzy rosyjskiej dodawanie kolejnych klas, co w końcu – w 1877, zaowocowało powstaniem pełnego, bo ośmioklasowego gimnazjum.
Następne lata to okres okazywania niezadowolenia wobec polityki okupanta, nie tylko przez uczniów, ale i przez wykładowców. W 1905 r. w szkole wybuchł strajk (uczniowie w jednoznacznym geście opuścili szkołę i podjęli naukę na wykładach poza szkołą). Znacznej części uczestników buntu uniemożliwiono dalszą edukację.
Przywrócenie szkoły do działania nastąpiło, za zgodą władz niemieckich, dopiero w roku szkolnym 1915/1916 pod nazwą Gimnazjum Męskie Towarzystwa Opieki Szkolnej w Częstochowie. Kadrę w tym okresie stanowili m.in. Władysław Biegański, Władysław Tatarkiewicz i Edward Mąkosza. Gimnazjum było wtedy uznawane za bardzo prestiżowe, nie tylko w regionie, ale i w całej Polsce.
22 listopada 1916 – równo tydzień po śmierci Henryka Sienkiewicza, gimnazjum przyjęło jego imię.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości szkoła została przekazana państwu i zmieniła nazwę na Królewsko-Polskie Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Częstochowie (8 sierpnia 1918), zaś później na I Gimnazjum Państwowe w Częstochowie (listopad 1918).
W okresie 1918–1921 (wojny z bolszewikami), a później w czasie III powstania śląskiego szkołę zamieniono na szpital.
W późniejszych latach nastąpił rozwój kółek zainteresowań (chór i orkiestra Edwarda Mąkoszy), powstały ogrody: zoologiczny (powstały w 1923, w którym znajdowały się m.in. niedźwiedź brunatny i wilki) oraz botaniczny.
W roku szkolnym 1932/1933 gimnazjum przekształcono na czteroletnie gimnazjum i dwuletnie liceum. W latach II wojny światowej szkoła oficjalnie nie działała. Zorganizowano jednak tajne nauczanie, co zaowocowało 200 świadectwami maturalnymi. Oficjalny powrót szkoły do pracy nastąpił po wyzwoleniu 16 października 1945. Trzy lata później przekształcono placówkę w jedenastoletnią Państwową Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Podstawowego i Licealnego im. Henryka Sienkiewicza w Częstochowie.
